Skip to Content

Nowotwory skóry

Rak podstawnokomórkowy, rak płaskonabłonkowy i czerniak złośliwy to trzy najpospolitsze nowotwory skóry.

Zmiany są dość proste do identyfikacji przez doświadczonego lekarza, a właściwym postępowaniem jest usunięcie zmiany z jej badaniem histopatologicznym potwierdzającym rozpoznanie.

a close up of a person looking through a magnifying glass


Rak podstawnokomórkowy i płaskonabłonkowy mają najczęściej charakter przewlekłego, niewielkiego owrzodzenia powierzchni skóry. Czasem zmiany przyjmują charakter czerwonych guzków o lekko przeźroczystych, tak zwanych perłowych brzegach, lub ranek stale pokrytych strupami, broczących krwią po ich usunięciu.

Te dwa typy nowotworów mają bardzo korzystne rokowania, najczęściej ich usunięcie chirurgiczne z należnymi marginesami jest równoznaczne z wyleczeniem. W pewnych okolicznościach zaawansowanie histopatologiczne w przypadku raka płaskonabłonkowego może powodować konieczność kolejnych badań lub kontroli onkologicznej.

Czerniak złośliwy ma odmienny charakter, a jego rozpoznanie wiąże się z koniecznością dalszego leczenia onkologicznego lub chirurgicznego. Czerniak zależnie od stopnia zaawansowania, może wyglądać jak zwykłe znamię barwnikowe z drobnymi, słabo uchwytnymi przebarwieniami, mieć charakter wyraźnie niejednorodnego znamienia z plamistymi przebarwieniami lub postać czarnego guzka z owrzodzeniem na szczycie. 

Niewielki odsetek czerniaków rozwija się na bazie znamion wrodzonych o typie cafe au lait- tego typu nowotwory są szczególnie trudne do identyfikacji.

Podobnie jak w przypadku wyżej wymienionych nowotworów podstawnokomórkowych i płaskonabłonkowych właściwym postępowaniem jest wycięcie zmiany z jej badaniem histopatologicznym. Potwierdzenie rozpoznania czerniaka złośliwego wymaga leczenia pod kontrolą poradni lub oddziału onkologicznego. Dalsze postępowanie obejmuje docięcie miejsca pierwotnego pobrania zmiany (tak zwana radykalizacja wycięcia), badanie węzłów chłonnych odpowiedzialnych z spływ chłonki z obszaru gdzie czerniak został wycięty. Czasem zaawansowanie czerniaka wymaga włączenia chemio lub immunoterapii.


Rokowanie w przypadku czerniaka jest niepewne i zależy od stopnia zaawansowania nowotworu w momencie jego wycięcia. Pewnym jest natomiast to, że im wcześniej rozpoznana choroba tym pewniejsze wyleczenie.


Ponieważ głównym karcinogenem jest promieniowanie ultrafioletowe będące składnikiem światła słonecznego, profilaktyczne usuwanie znamion jest szczególnie zalecane u osób korzystających z solariów lub lubiących się opalać